راش پوشک چیست؟ علائم و راه های درمان آن

انواع راش پوشک

راش پوشک در کودکان انواع مختلفی دارد که شامل سوختگی قارچی، تماسی، باکتریایی و تحریک‌کننده می‌شود. در هر یک از این موارد، پزشک پماد یا درمان مخصوص همان نوع را تجویز می‌کند. استفاده خودسرانه و بدون مشورت از پمادهای مختلف ممکن است باعث تحریک بیشتر پوست حساس کودک شود. همچنین طولانی شدن ابتلای کودک به درماتیت تماسی ناشی از پوشک، باعث اگزما با تاول‌های برجسته، خارش شدید و پوسته‌پوسته شدن پوست می شود.

بثورات قارچی

بثورات قارچی معمولاً در نواحی گرم و مرطوب داخل پوشک نوزاد ایجاد می‌شوند و بیشتر ناشی از عفونت قارچی کاندیدا هستند. در صورت عدم درمان به‌موقع، این بثورات می‌توانند منجر به تشکیل تاول‌هایی در ناحیه کشاله ران کودک شوند.

بثورات تماسی

بثورات تماسی به صورت لکه‌های قرمز و گسترده ظاهر می‌شوند و معمولاً به علت مرطوب ماندن طولانی‌مدت پوست نوزاد در اثر تماس مداوم با پوشک خیس ایجاد می‌گردند.

بثورات باکتریایی

بثورات باکتریایی معمولاً با سوزش شدید همراه بوده و به صورت زخم‌هایی ظاهر می‌شوند. در صورت عدم درمان، ممکن است از این زخم‌ها ترشحات چرکی زردرنگ خارج شود.

علائم راش پوشک چیست؟

علائم راش پوشک ممکن است با توجه به نوع بیماری متفاوت باشد و در صورت تعویض دیر هنگام و مشکلات دیگر مانند اسهال شدید باعث ایجاد چنین مشکلاتی شود. اما علائم عمومی سوختگی پوشک شامل موارد زیر می‌باشد:

• خارش و سوزش پوست
• التهاب و قرمزی پوست
• پوسته پوسته شدن پوست در نواحی مختلف بدن
• خشکی و ترشح از پوست در نواحی مبتلا
• تشدید علائم در معرض تماس با مواد خاصی مانند صابون، لباس، محصولات شیمیایی و غیره
• در برخی موارد، قرمزی و پوسته شدن پوست به صورت پوستی آجری به ویژه در راش ناشی از پوشک مربوط به عفونت قارچی
• در برخی موارد، آب زدگی و ترشح در نواحی مبتلا
• تغییرات خلق و خو و گریه نوزاد هنگام تعویض پوشک

لازم به ذکر است که برای تشخیص درست راش پوشک و نوع آن بهتر است با پزشک متخصص پوست مشورت کنید تا بتوانید سریع‌ترین راه درمان را پیدا کنید.

عوامل ایجاد راش پوستی

راش پوشک در اثر عوامل مختلفی ایجاد میشود و یک سری اتفاقات باعث تشدید آن میشود. علت اصلی ایجاد التهابات ناشی از پوشک در نوزادان، تماس طولانی مدت پوست نوزاد با ادرار و مدفوع است که باعث گرمازدگی نوزاد ، تحریک و ایجاد التهابات پوستی می‌شود. عواملی که باعث ایجاد راش پوستی می‌شود می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:

• قرار گرفتن طولانی مدت در معرض رطوبت: هنگامی پوشک بهداشتی کودک دیر عوض می‌شود و کودک مدت زمان زیادی را در پوشک کثیف می‌ماند، پوست کودک نرم، قرمز و تحریک می‌شود و باعث ایجاد این عارضه می‌شود.
• اصطکاک: مالش مداوم کهنه یکبار مضرف به پوست کودک می‌تواند باعث تحریک و ساییدگی شود و منجر به ادرار سوختگی شود.
• واکنش به محرک‌ها: برخی از نوزادان ممکن است به مواد موجود در پوشک عطری یا دستمال های مرطوب کودک مانند عطرها، رنگ‌ها یا برخی مواد شیمیایی واکنش نشان دهند که منجر به التهاب پوستی پوشک می شود.
• عفونت‌های باکتریایی یا مخمری: این عفونت‌ها زمانی رخ می‌دهند که محیط گرم و مرطوب ناحیه پوشک اجازه می‌دهد باکتری‌ها یا مخمرها بیش از حد رشد کنند و باعث عفونت شوند.
• آلرژی یا حساسیت غذایی: در برخی موارد، بثورات پوشک ممکن است نشانه آلرژی یا حساسیت به برخی مواد غذایی مانند لبنیات یا غذاهای اسیدی باشد که در رژیم غذایی کودک وجود دارد.
• مصرف آنتی بیوتیک: آنتی بیوتیک ها می‌توانند تعادل طبیعی باکتری‌ها را بر روی پوست مختل کنند و منجر به درماتیت پوشک شوند.

توجه به این نکته مهم است که برخی از نوزادان بیشتر از سایرین مستعد ابتلا به بثورات پوشک هستند و اقدامات خوب بهداشتی پوشک می‌تواند به جلوگیری از بروز آن کمک کند.

پیشگیری و درمان راش پوشک

این جمله که پیشگیری بهتر از درمان است همیشه پاسخگو بوده و بهتر است توجه لازم را  در زمان خرید و تعویض به موقع داشته باشید. همان طور که در مقاله سوختگی پای نوزاد بیان شد، تقریباً راه پیشگیری از ایجاد راش پوشک و سوختگی پا مشابه به یکدیگر است و باید کودک در بهداشت و پاکیزیگی کامل باشد تا مشکلی برایش پیش نیاید. اما اگر به هر دلیلی این مشکل برای کودک شما ایجاد شد، دونوع راه درمان  دارد یا با استفاده از روش‌های خانگی مشکل برطرف می‌شود و یا در صورت شدید بودن مشکلات پوستی باید از روش‌های پیشرفته پزشکی استفاده کنید. اما راه های درمان به شرح زیر است:

1. تعویض پوشک بصورت مکرر: تعویض پوشک بصورت مکرر برای حفظ خشکی و تمیزی ناحیه های مختلف پوشک، باعث کمک به درمان این عارضه است.
2. استفاده از پوشک با کیفیت: استفاده از پوشک های با کیفیت، که نرم است و باعث تبادل هوا می‌شود، باعث می‌شود راش ناشی از پوشک زودتر برطرف شود. استفاده از پوشک برند مولفیکس و پریما به دلیل کیفیت خوب بسیارمناسب است.
3. استفاده از کرم ضد راش پوشک: استفاده از کرم‌های ضدراش پوشک می‌تواند به کاهش التهاب و خارش کمک کند.
4. شستشوی منظم منطقه پوشک: شستشوی منظم منطقه پوشک با آب ولرم و شامپوی خفیف، باعث پاک شدن منطقه پوشک و کاهش التهاب و خارش می‌شود.
5. استفاده از پودر: استفاده از پودر نرم و جذب کننده، می‌تواند به حفظ خشکی منطقه پوشک کمک کند.
6. شستشو با آب گرم: حمام کردن کودک با اب داغ، می‌تواند به کاهش التهاب و خارش کمک کند. اما باید به یاد داشته باشید که حمام آب گرم نباید بسیار طولانی باشد و کودک را باید کاملاً خشک شود.
7. استفاده از داروهای ضد قارچ و آنتی‌بیوتیک: در مواردی که درماتیت پوشک به دلیل عفونت با باکتری یا قارچ رخ داده است، پزشک ممکن است داروهای ضدقارچ یا آنتی‌بیوتیک تجویز کند.
8. استفاده از زینک اکساید: زینک اکساید یک ماده فعال است که در بسیاری از محصولات ضد التهاب استفاده می‌شود و یک لایه نازک می‌تواند باعث بهبود شود.
9. استفاده از شیر مادر: نتایج نشان داده است که استفاده از شیر مادر در محل آسیب دیده باعث بهبود زودتر شده است.

پماد برای درمان راش پوشک شدید در نوزاد

پمادهایی مانند کالاندولا و کرم‌های حاوی زینک اکساید برای درمان این نوع التهاب‌ها توصیه می‌شوند. کالاندولا به دلیل خواص ضدالتهابی خود به کاهش خارش پوست و تسریع روند بهبودی کمک می‌کند. پمادهای حاوی زینک اکساید نیز با ایجاد یک لایه محافظ روی پوست، از تحریک و سوختگی بیشتر جلوگیری می‌کنند. در موارد شدیدتر، پزشک ممکن است پمادهای کورتونی یا آنتی‌بیوتیک را تجویز کند تا التهاب و عفونت سریع‌تر برطرف شود. قبل از استفاده از هرگونه پماد، ناحیه آسیب‌دیده را به خوبی بشویید و خشک کنید. همچنین استفاده از پوشک‌های جاذب توصیه می‌شود تا تماس پوست با ادرار کاهش یابد.

راش پوشک در نوزاد پسر

راش پوشک در نوزادان پسر بیشتر در ناحیه تناسلی مشاهده می‌شود و معمولاً جوش‌های کوچک و قرمزی در این ناحیه ظاهر می‌گردد. حساسیت به مواد موجود در پوشک یا دستمال مرطوب از مهم‌ترین دلایل ابتلا به التهاب ناشی از پوشک است. لازم است به پوست کودک اجازه تنفس داده شود؛ جریان هوا به کاهش التهاب و خشک شدن پوست کمک شایانی می‌کند. بسیاری از والدین نیز برای ضدعفونی و تسکین پوست کودک خود، او را در حمام آب با جوش شیرین قرار می‌دهند.

روش های درمان راش پوشک نوزاد پسر

روش های درمان ادرار سوختگی نوزاد پسر به شرح زیر است :

• خشک کردن کامل پوست
• شستشوی ملایم
• تعویض مکرر پوشک بچه
• استفاده از پماد های مخصوص
• هوا دادن پای نوزاد
• استفاده از لباس های گشاد
• درمان دارویی با مشورت پزشک

راش پوشک در نوزاد دختر

راش پوشک در نوزاد دختر تفاوت چندانی با نوزاد پسر ندارد و در همه موارد، ناحیه تناسلی بیشترین درگیری را دارد. تماس طولانی‌مدت پوست با مدفوع باعث ایجاد زخم و حتی خون در پوشک نوزاد دختر شده و همچنین تحریک و التهاب پوست را به همراه دارد. برخی پزشکان بر این باورند که پوست دختران نسبت به پسران حساس‌تر است و به همین دلیل احتمال ابتلای آنها به ادرار سوختگی و شدت علائم بیشتر است.

جمع بندی

بهترین راه برای جلوگیری از راش پوشک این است که کودک همیشه تمیز باشد و دانستن علائم و روش‌های درمان نیز می‌تواند به والدین کمک کند تا در صورت مشاهده این مشکل برای کودکشان، نسبت به درمان اقدامات لازمه را در پیش بگیرند. در این مقاله از نینیکس سعی بر آن بود تا شما را با این مشکل بیشتر آشنا کنیم.