شب ادراری در کودکان + دلایل و راه های درمان آن

شب ادراری چیست؟

شب ادراری در کودکان که به آن بی اشتهایی عصبی گفته می‌شود باعث از دست دادن کنترل مثانه می شود. کودکان زیر 3 سال نمی‌توانند مثانه خود را کنترل کنند و با بزرگ‌تر شدن نوزادان، توانایی کنترل مثانه افزایش پیدا میکند. شب ادراری ممکن است هم در طول روز و هم در طول شب اتفاق بیفتد که این وضعیت می‌تواند کمی آزاد دهنده باشد. اما باید صبور باشید و به یاد داشته باشید که این تقصیر فرزند شما نیست. کودک نمی‌تواند ادرار خود را کنترل کند و راه‌های زیادی برای درمان و کمک به کودک شما وجود دارد. معمولاً 92% کودکان تا سن 5 سالگی توانایی کنترل ادرار در طول روز 80 % آنان کنترل ادرار در طول شب را کسب می‌کنند.

آیا به شب ادراری کودک باید توجه زیادی کرد؟

یکی از مشکلاتی که والدین با فرزندان خود دارند این است که کودکشان تا سن 9 سالگی نیز ممکن است توانایی کنترل مثانه خود را نداشته باشند. این موضوع فارغ از مشکلاتی که برای تمیزی و بهداشت فرد و محیط پیش می‌آید ممکن است باعث کاهش اعتماد به نفس کودکان نیز شود و از حضور خود در اجتماع، مدرسه و جمع دوستان اجتناب کند و احساس گناه و شرمساری کند؛ بنابراین مهم است که به آن اهمیت دهید و باید در جهت رفع آن اقدام کنید؛ اما در این زمان نباید به کودک استرس وارد کنید یا او را تنبیه کنید چرا که این یک مشکل طبیعی و در بعضی مواقع ارثی است. در ادامه با دلایلی شب ادراری و رفع آن بیشتر آشنا خواهید شد.

دلایل شب ادراری در کودکان چیست؟

کودکان به دلایلی مختلفی ممکن است کنترل ادرار نداشته باشند و در هر زمان بدون اینکه به توالت بروند شلوار خود را خیس کنند و یا در شب هنگامی که خواب هستند نتوانند خودشان را به موقع به توالت برسانند و این مشکل پیش بیاید. در اغلب موارد دلایل شب ادراری قابل درمان است به شرطی اینکه دلیل آن را کشف کنید در بعضی مواقع هم این مشکل ارثی است که با گذر زمان و رعایت یک سری پیشگیری‌ها قابل درمان است. از جمله دلایل عمده شب ادراری کودکان 2 تا 9 سال می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:

بیماری هایی که باعث شب ادراری میشود

گاهی اوقات کودک از یک بیماری  پنهان رنج می‌برد و با شب ادراری این پیام را به دیگران می‌رساند که مشکل دارد. از جمله این بیماری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• یبوست: وقتی روده پر از مدفوع شود و به مثانه فشار وارد کند فضای آن کم شود و کودک ناچار ادرار اضافه را نیم تواند کنترل کند و باعث بی اختیاری در ادرار می‌شود
• مثانه پرکار: مثانه بیش فعال قبل از اینکه به طور کامل پر شود، پیامی به سیستم‌های عصبی مبنی بر تخلیه فوری می‌فرستد و نمی‌تواند حجم زیادی از ادرار در خود نگه دارد.
• تولید مقدار زیای ادرار: هورمون وازوپرسین باعث می‌شود که کلیه‌ها در طول شب ادرار کمتری تولید کنند. حال اگر این هورمون موقع خوابیدن تولید نشود کلیه‌ها در شب نیز ادرار زیادی تولید می‌کنند و باعث شب ادراری می شود.
• عفونت مجرای ادرار: اگر کودک از عفونت ادراری رنج ببرد توانایی کنترل ادرار خود را در طول شبانه روز نخواهد داشت. از جمله نشانه‌های عفونت ادراری داشتن خون در ادرار، بوی بد، استفراغ، ناراحتی و سوزش در ادرار است.
• نقص در کف لگن: کف لگن عضله ای است که استخوان‌های لگن را در بردارد و اندام های تناسلی و شکم را نگه می‌دارد و به کنترل مثانه و روده کمک می‌کند. ضعف در این ناحیه می‌تواند از دلایل شب ادراری باشد.
• آپنه در خواب: بعضی از کودکان به دلیل تورم لوزه‌های آدوئونید و خوروپف و خواب آلودگی دچار قطع شدن تنفس می‌شوند که ممکن است باعث شب ادراری شود.

مشکلات طبیعی و محیطی در شب ادراری

شب ادراری فقط به خاطر بیماری نیست گاهی اوقات به طور طبیعی و ارثی و یا حتی رفتار نامناسب باعث می شود که کودک نتواند ادرار خود را کنترل کند. در بعضی مواقع که در هیچ کجا به آن اشاره نمی شود، از پوشک گرفتن غیر اصولی کودک و یا خاطره بد در بچگی باعث می شود نتواند ادرار خود را کنترل کند. در صورتی که در دوران کودکی پوشک نامناسبی استفاده کرده اید و مدام کودک نم میزده و لباس خود را کثیف می‌کرده است باعث خاطر بدی در او شده است و بهترین راه پیشگیری از آن استفاده از پوشک های مرغوب مانند پوشک مولفیکس یا پوشک پریما در دوران نوزادی است. همچنین از عوامل دیگر شب ادراری می توان به موارد زیر اشاره داشت:

• بیدار نشدن کودک بعد از پر شدن مثانه: همان طور که می‌دانید بعد از اینکه مثانه پر شود پیامی به به مغز ارسال می‌شود؛ اما کودک خواب است و بیدار نمی‌شود و یا زمانی بیدار می‌شود که دیگر دیر شده است و خود را خیس کرده است.
• اضطراب و استرس: اگر کودک شما شب ادراری نداشته است اما ناگهان این مشکل ایجاد می‌شود باید تغییرات ناگهانی در زندگی مانند مشکلاتی در مهدکودک، مدرسه، متولد شدن خواهد یا برادر، اسباب کشی، از دست دادن فرد نزدیک و... را بررسی کنید و اضطراب و استرس کودک را کاهش دهید.
• سابقه خانوادگی: گاهی اوقات شب ادراری ارثی است و اگر پدر و مادر و یا هردو این مشکل را داشته اند، باید بدانند که کودکشان نیز این مشکل را خواهد داشت.
• از پوشک گرفتن غیر اصولی: گاهی اوقات کودک را در زمان نامناسب از پوشک گرفته شده است و کودک به بلوغ برای گفتن دستشویی خود نرسیده و عادت کرده است در شلوار خود دستشویی کند. همان طور که در مقاله سن مناسب از پوشک گرفتن بیان شد، باید در سن مناسب این اتفاق بیفتد.

درمان شب ادراری کودکان

معمولاً مشکل شب ادراری کودکان به مرور زمان برطرف خواهد شد که این موضوع بر اساس دلیل شب ادراری که در قسمت قبل گفته شد مربوط است. درهر صورت راه‌هایی وجود دارد که می‌توانید میزان شب ادراری کودک را کاهش دهید. در بعضی موارد با مصرف دارو می‌توان این مشکل را برطرف کرد و در مواردی راه‌های غیر دارویی می‌تواند تأثیر گذار باشد. از جمله این روش‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:

• کاهش مصرف نوشیدنی در شب و جلوگیری از خوردن نوشیدنی هایی که باعث افزایش ادرار می‌شود؛ مانند چای، قهوه، شکلات داغ
• از کودک بخواهید در طول روز مرتب به دستشویی برود
• تشویق کردن کودک به دستشویی کردن قبل از خواب
• استفاده از آب کرن بری برای برطرف کردن مشکلات ادراری
• در صورت برطرف نشدن با پزشک مشورت کنید
• ایجاد اعتماد به نفس در کودکان
• اجتناب از بیدار کردن کودک در حین شب به دلیل آثار منفی در آینده
• خرید پوشک بچه مناسب برای استفاده در شب در ابتدای شروع از پوشک گرفتن کودک

توصیه نینکس

شب ادراری یک مشکل رایج در کودکان است و بدون کمک والدین نمی‌تواند این مشکل را حل کنند. با رعایت یک سری نکات می‌توانید این مشکل را مدیریت کنید؛ مانند استفاده از تشک ضد آب، تعویض تند تند لباس، کاهش مصرف مایعات در شب، استفاده از درمانگر برای کنترل ذهنی کودک و کاهش استرس و داشتن خواب راحت و بدون کابوس برای کودک می‌تواند برای شما مثمر به ثمر باشد.

اگر شما کودکی دارید که از این مشکل رنج می‌برد، چه راهی برای برطرف کردن آن را امتحان کرده اید؟ در کامنت پیشنهاد خود را با خواننده های مقالات نینیکس در میان بگذارید.